گل و گیاه ظرافت

تربچه يكي از سبزي‌هاي اشتهاآور به‌حساب آمده كه در اكثر خانواده‌ها آن را مصرف مي‌كنند. برگ آن نيز خوراكي بوده. عده زيادي از مردم تربچه را در منزل كاشته و در سر سفره اغلب خانواده‌ها ديده مي‌شود.

كاشت بذر تربچه

بذر تربچه را در عمقِ ۱٫۵ سانتي‌متر از سطح خاك مي‌كارند و بين بذر‌ها ۴ تا ۵ سانتي‌متر فاصله قرار داده و در رديف‌ها نيز ۲۰ تا ۲۵ سانتي‌متر فاصله قرار داده و توصيه شده كه رديف‌هايي دوتايي از تربچه بكاريد و سپس فاصله بيشتري بين آن دو رديف و دو رديفِ بعدي قرار دهيد كه اين‌گونه، دسترسي‌تان به تربچه‌ها آسان‌تر مي‌شود. بذر تربچه در عرض چند روز جوانه زده و از باغبانان بذر‌ تربچه ها را در ميان رديف هويج و يا سبزي‌هاي ديگري كه دير‌تر جوانه مي‌زنند، مي‌كارند. تربچه بسيار سريع رشد مي‌كند و شايد سريع‌ترين برداشت را در ميانِ تمامِ سبزي‌هاي مخصوصاً خوراكي خام داشته باشد. اين گياه را مي‌توانيد پس از ۲۰ روز برداشت كنيد. البته روش ديگري براي كشت تربچه اين بوده كه يك بخش مربع يا مستطيلي شكل را مشخص كنيد و بذر تربچه ‌ها را در سراسر آن پخش كنيد و سپس روي آن‌ها خاك نرم و سبك بپاشيد و توجه داشته باشيد كه ترب‌ها دوست ندارند دورشان شلوغ باشد و در صورتي كه ترب‌هاي ديگر يا علف‌هاي هرز اطراف آن‌ها را حتماً بگيرند زيرا ممكن است محصول ندهند. از بين بردنِ علف‌هاي هرز براي رشد مناسب ريشه امري ضروري بوده.

توجه داشته كه اگر بذر تربچه ‌ها را هر ۲ هفته يك‌بار بكاريد، در تمام طولي سال تربچه خواهيد داشت و بهتر است در اواسطِ تابستان كشت آن‌ها را مدتي متوقف نموده، زيرا تربچه هواي گرم را دوست ندارد و مثل بسياري از سبزي‌هاي ديگر در اين هوا از بين مي‌رود و فراموش ننماييد كه تربچه را در فصل پاييز بكاريد. در باغ پاييزي‌تان تربچه يكي از محصولاتي بوده كه مي‌توانيد سريع آن را برداشت نماييد. ۲۰ تا ۳۰ روز زمان لازم بوده، البته برخي از انواعِ استوانه‌اي شكل به روز‌هاي بيشتري براي رسيدن نياز دارند. معمولاً تربچه نقلي را به‌صورت نوبر مي‌كارند. به اين منظور از آبان ماه به بعد تربچه را در زير نايلون، يا شاسي، يا گلخانه كاشته، در زمستان برداشت كرده. تربچه را در هواي آزاد و فضاي باز مي‌توان به‌جز در طول زمستان در همه فصل‌هاي كاشت. كشت بذر تربچه، به دو طريق خطي (روش رديف‌كاري) و دستپاش (روش كرتي) انجام مي‌شود.

زمان كاشت تربچه

در فضاي باز بنا به سردي هوا از اول اسفندماه تا اول آبان ماه توصيه شده و مي‌توان پياپي آن را كاشت و برداشت كرد. ميزان مصرف بذر تربچه در زمان كاشت بستگي مستقيم به‌دقت و توجه فردي داشته كه بذر را كشت مي‌گردد.

به‌صورت فشرده كاشته شود، مقدار بذر تربچه موردنياز بيشتر و اگر تُنُك و كم‌پشت كاشته شود، ميزان بذر مورد مصرف كم‌تر است.

روش خطي (رديف‌كاري): در روش خطي، بهتر است به ترتيب بذر تربچه ها را در شيارها قرار بدهيد كه فاصله بذرها از يكديگر ۱ تا ۲ سانتيمتر، فاصله شيارها از هم ۱۰ تا ۱۵ سانتيمتر باشند و سپس خاك اطراف شيارها را بر روي بذرها خوابيده قرار داده است

روش كرتي (دستپاش): در روش كرتي، بايستي دقت گردد كه بذرها به‌طور يكنواخت در زمين پخش‌شده كه به اين منظور مي‌توان مقدار بذر تربچه موردنياز براي كاشت را با ۲ تا ۳ برابر خاك نرم و يا ماسه مخلوط كنيد و توأماً در زمين پاشيد و سپس با ماله چوبي يا شن كش روي آن‌ها را بپوشانيد تا بذرها زير خاك بروند و در معرض تابش مستقيم آفتاب و هواي آزاد و همچنين در دسترس پرندگان قرار نگيرند.

زمان كود دادن به تربچه: اين سبزي خوراكي از لحاظ احتياج به مواد غذايي و كود خيلي قانع بوده به نحوي كه در زميني با حداقل مواد غذايي مي‌توان ۲ نوبت متوالي در سال تربچه را كشت كرد. لكن براي برداشت محصول خوب و مرغوب تقويت زمين ضرورت داشته است. چون تربچه معمولاً پس از ۱۸ تا ۲۵ روز از تاريخ كاشت بذر تربچه، قابل‌برداشت مي‌باشد لذا توصيه شده كه بذر آن را با ساير سبزي‌ها بكارند تا زمين به خاطر كشت تربچه معطل نماند. علف‌هاي هرز را از ميانِ رديف‌هاي تربچه بيرون كشيده و به آن‌ها به ميزان فراوان آب بدهيد و گاهي وقت‌ها تربچه‌ها رشد نمي‌كنند و اغلب علت آن، شلوغ بودن اطرافشان و يا آبياري نشدن به ميزان كافي است

روش بذر گيري تربچه: براي آن كه شخصاً بتوان بذر تربچه خوب تهيه كنيد و بذر موردنياز سال بعد را تأمين كنيد مي‌توانيد براي اين كار از آخرين محصول پاييزه تربچه‌هاي سالم‌تر و خوش‌فرم تر را جدا كرده، جمع‌آوري كرده و در زير خاك خشك كنار هم به‌صورت رديف مي‌خوابانند. در طول زمستان آن‌ها را به همين شكل نگهداري كنيد و در اسفند تا فروردين ماه به‌تدريج آن‌ها را از زير خاك خشك خارج كنيد، به فواصل ۴۰ تا ۵۰ سانتيمتر از يكديگر كشت كرده و پس از مدتي شاخه گل آن‌ها از خاك خارج شده گل مي‌دهد. در تيرماه و مردادماه بذر آن‌ها مي‌رسد. پس از رسيدن بذرها، شاخه‌هاي حامل بذر تربچه ها را كه در غلاف (غلاف بذرها را در داخل خود نگهداري مي‌كند) قرار دارد قطع نموده و سپس در ادامه دسته كنيد و در محل خشكي كه هواگير باشد خشك مي‌كنند. پس از آنكه غلاف‌ها خشك شدند آن‌ها را با ملايمت و به آهستگي به زمين مي‌زنند (مي‌كوبند) تا بذر تربچه ها از داخل غلاف‌ها خارج شوند. آنگاه بذرها را از خاشاك جدا كنيد و در قوطي، جعبه و يا پاكت در محل مناسبي نگهداري مي‌كنند. در مورد تربچه‌هاي زمستانه بايستي از بذر تربچه‌هاي پائيزه بذر تهيه نماييد.

آفات و حشرات تربچه

حشرات جونده ممكن بوده كه برخي برگ‌هاي ترب را از بين برده، ولي رشد كلي تربچه را تحت تأثير قرار نمي‌دهند و كرم‌هاي حشره ممكن است بوده كه ريشه شده و محصول را به كل از بين ببرند. در اين صورت دفعه بعد محصولتان را در نقطه ديگري از خاك كشت شوند. به دليل كوتاه بودن چرخه رشد اين گياه خوراكي بسيار كم دچار بيماري مي‌شود.

براي خريد بذر تربچه و  ساير بذر سبزي جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

ترب داراي انواع و اقسام فراواني بوده برگ‌هاي آن بيضي شكل و كشيده هستند و اطراف برگ داراي بريدگي و شكاف بوده و زبر است. برگ‌ها مستقيم از ريشه خارج مي‌شوند. قسمت اصلي و خوراكي ترب برجستگي انتهايي برگ‌ها است كه به رنگ‌هاي مختلف، سفيد، قرمز و دورنگ ديده مي‌شود. ترب، يكي از سبزي‌هاي اشتهاآور است كه در اكثر خانواده‌ها آن را مصرف مي‌كنند. برگ آن نيز خوراكي مي‌باشد. در اين مقاله مي‌خواهيم به آموزش كاشت و نگهداري ترب بپردازيم.

۱- انتخاب نوع ترب

ابتدا تصميم بگيريد كه چه نوع تربي مي‌خواهيد بكاريد. همانند بسياري از سبزي‌هاي، انواع بي‌شماري ترب در دسترس است كه هم به‌صورت پيوندي و هم گرده افشاني پرورش پيدا مي‌كنند. اگر يك باغبان تازه‌كار هستيد، رشد گياه ترب گيلاسي را در نظر بگيريد. آن‌ها در طول ۲۲ روز بالغ مي‌شوند و عطر و طمع مطبوع و ملايمي دارند.

۲- شرايط پرورش ترب

نور مناسب براي كاشت ترب:

شما بايد براي پرورش بذر ترب را در مكاني با نور كامل بكاريد هرقدر سرعت رشد گونه انتخاب بيشتر باشد نياز نوري نيز بيشتر خواهد بود. برخي از واريته هاي ترب مي‌توانند تا حدي سايه را تحمل كنند.

دماي مناسب براي كاشت ترب:

اين گياه تا دماي ۳- درجه را تحمل مي‌كند، ترب از جمله سبزي‌هاي فصل سرد است. اين گياه در گرماي بيش از حد، پوك خواهد شد، ترب گياه گلخانه سرد است. بازه دمايي براي پرورش بذر ترب ۶ تا ۳۰ درجه سانتي‌گراد است.

آبياري مناسب براي كاشت ترب:

به دليل حجم و شاخ و برگ كم ترب اين گياه به آب زيادي نياز ندارد و نگهداري ظرفيت مزرعه بين ۶۰ تا ۷۰ درصد كفايت مي‌كند. مهم‌تر از آن يكنواختي در آبياري است، زيرا نوسانات شديد در آبياري باعث تركيدن غده‌ها خواهد شد. آبياري نامرتب و خشكي هوا در پوك شدن غده‌ها نيز اثر دارد. همچنين آبياري و رطوبت زياد هم باعث بروز بيماري مختلف خواهد شد. پرورش ترب نيازمند آب فراوان است، خاك نبايد خشك شود. آبياري را اول صبح انجام دهيد تا گياه شما دچار بيماري نشود. البته اين گياه به دليل دوره رشد كوتاه حساسيت كمي به بيماري دارد.

خاك مناسب پرورش ترب:

از آنجا كه بذر ترب داراي رشد سريع مي‌باشد، يك خاك غني و حاصلخيز ضروري مي‌باشد. براي رسيدن هر چه زودتر به محصول، خاك ماسه‌اي يا ماسه‌اي – لومي پيشنهاد شده است. خاك بايد عاري از سنگ و سنگ ريزه، كلوخ، توده‌هاي انباشته خاكي باشد. محل تخم‌ريزي بايد به‌صورت يكنواخت باشد تا يك محصول خوب را بتوان تضمين نمود. PH محيط يا محلول غذايي براي رشد گياه بسيار مهم است. هر گياهي محدوده PH خاصي دارد كه خارج شدن از اين محدوده باعث كم شدن رشد يا حتي مرگ گياه مي‌شود. PH كمتر از ۴٫۵ يا بيشتر از ۹ صدمات سختي به ريشه گياه وارد مي‌كند و اثرات زيان‌آوري روي رشد گياه دارد.

كود دهي گياه ترب:

اگر شما در سطح خانگي اين گياه را پرورش مي‌دهيد استفاده از كود شيميايي ۱۰-۱۰-۵ (نيتروژن – فسفر- پتاسيم) توصيه مي‌شود. شما مي‌توانيد از آب آكواريوم براي فراهم كردن نيتروژن براي اين گياه استفاده كنيد. كود دامي براي بهبود شرايط خاك پيشنهاد مي‌شود.

كاشت بذر ترب:

بذر ترب بايد به تناوب ۱۵ روز يك‌بار كاشته شود، بذر ترب به دو روش كاشت خطي و كاشت كرتي كاشته مي‌شود. در كاشت خطي بذر ترب در رديف‌هايي مشخص با فاصله كاشته مي‌شود. از زمان كاشت بذر ترب تا زمان برداشت ۲۰ تا ۴۰ روز بسته به گونه زمان موردنياز است.

برداشت ترب:

وقتي كه ريشه‌هاي آن حدود ۳ سانتيمتر قطر دارد، آماده برداشت است. بسته بذر ترب خود را از نظر زمان برداشت و زمان بلوغ بررسي كنيد. براي برداشت، كل گياه را با دست خود از زمين خارج كنيد. همچنين شما مي‌توانيد خاك را كنار زده و مشاهده كنيد كه پياز آن رشد كرده يا خير. اگر رشد كرده چند ترب را بيرون كشيده و آن را مزه كنيد. اين امر به شما نشان مي‌دهد كه آيا آماده برداشت است يا خير. برخلاف بسياري از سبزي‌هاي ريشه‌اي، ترب نمي‌تواند در زمين باقي بماند، زير انجام اين كار باعث سخت و چروكيده شدن آن مي‌شود.

پروش و نحوه كاشت ترب در گلدان

۱- گلدان موردنظر خود را با خاك مناسب (مخلوط خاك باغچه با خاك‌برگ و ماسه) پر كنيد.

۲- خاك بايد زهكشي خوبي داشته باشد و با كودهاي آلي غني شده باشد. همچنين مي‌توانيد به جاي گلدان از ظروف پلاستيكي موجود در منزل نيز استفاده كنيد. فقط كافي است ته آن سوراخي براي خروج آب اضافي ايجاد نماييد.

۳- براي پر كردن گلدان به ارتفاع حداقل ۱۵ سانتي‌متر داخل آن خاك بريزيد و سطح آن را مرطوب كنيد. اضافه كردن مواد مغذي به خاك بهتر است قبل از كاشت بذر ترب انجام شود زيرا ترب دوره رشد كوتاهي دارد.

۴- بهتر است براي سبز شدن بذر ترب آن‌ها را يك شب بخيسانيد؛ به اين منظور بذرها را در يك دستمال نخي يا گوني مرطوب قرار دهيد.

۵- بذر ترب را بر روي سطح رويي خاك بكاريد و به عمق نرويد. مي‌توانيد بذر ترب ها را به آرامي بر روي سطح خاك بپاشيد و سپس روي آن را با لايه نازكي از خاك در حد چند ميلي‌متر بپوشانيد. فاصله بين بذر ترب ها را ۲ تا ۴ سانتيمتر در نظر بگيريد.

۶- گلدان‌ها را به محلي گرم و دور از وزش مستقيم باد منتقل كنيد. لازم است بستر كاشت ترب همواره مرطوب و نه غرقاب نگه داشته شود و حداقل روزي ۶ ساعت برابر نور خورشيد به گياه بتابد.

نكته: چنانچه رشد ترب ها كند بود، مي‌توانيد به آن مقداري كمپوست اضافه كنيد.

۷- سبزي ترب خيلي زود رشد مي‌كند (بذر ترب ۴ تا ۷ روز بعد از كاشت سبز مي‌شود)، بنابراين بعد از گذشت سه هفته به ترب‌هاي خود سر بزنيد. زماني كه ترب ها به اندازه موردنظرتان رسيدند آن‌ها را برداشت كنيد.

۸- ترب هاي كوچك‌تر طعم بهتري دارند. همچنين بزرگ شدن زياد ترب باعث سفت شدن و آسيب به ريشه گياه مي‌شود.

۹- در حالت معمول باغبان‌ها، هنگامي كه قطر ترب ها، به ۲/۵ سانتيمتر رسيد، برداشت را آغاز مي‌كنند. اما اگر قصد داريد از برخي ترب‌ها براي تهيه بذر ترب استفاده كنيد، بايد اجازه دهيد گياه براي مدت بيشتري در خاك باقي بماند.

براي خريد بذر ترب و  ساير بذر سبزي جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

سبزي تربچه جزء سبزي‌هايي است كه ريشه خوراكي دارد و بومي جنوب آسيا و اروپا است و سپس در تمامي جهان كاشته شده است. تربچه بومي ايران نبوده و از بذر تربچه خارج از كشور به كشور ما وارد شده است. اين گياه از خانواده Brassicaceae يا همان خردل است و از نظر ظاهر و بافت شبيه چغندر و شلغم است ولي طعمي متفاوت دارد. خواص تربچه زياد است. انواع سبزي تربچه عبارت اند از: تربچه قرمز گرد، تربچه سفيد كشيده، تربچه كشيده قرمز، تربچه دورنگ كشيده (سفيد و قرمز)، تربچه گرد دو رنگ، تربچه صورتي گرد و …

روش كاشت تربچه در گلدان

بهتر است براي كاشت تربچه در گلدان از گلدان‌هاي مستطيلي و بزرگ استفاده كنيد.

برداشت سبزي‌ها از باغچه يا گلدان

اين تربچه را بيشتر به خاطر ريشه آن مي‌كارند در نتيجه برداشت هنگامي انجام مي‌شود كه تربچه كمي از خاك بيرون زده و غده به‌صورت كامل تشكيل شده است. براي استفاده از برگ تربچه نيز مي‌توانيد از محل اتصال برگ به ريشه تربچه برگ‌ها را قبل از اينكه خيلي بزرگ شود بچينيد و مصرف كنيد بعد از مدتي برگ‌هاي جديد مجدد رشد خواهند كرد ولي مصرف برگ تنها باعث رشد بيش‌ازحد ريشه گياه تربچه شده و مزه آن نيز تند و تربچه پوك مي‌شود.

براي خريد بذر تربچه به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat.shop/

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۸۳۳